Flitspeiling 3: Online privacy

In het voorjaar kreeg het Biebpanel, een landelijk panel van bibliotheekbezoekers, vragen voorgelegd over online privacy. Daaruit blijkt dat meer dan de helft van het panel bezorgd is over de veiligheid van online gegevens. De zorgen gaan vooral over misbruik van die gegevens, bijvoorbeeld door identiteitsfraude, phishing, het doorverkopen van gegevens of bankzaken. Het Biebpanel maakt zich minder zorgen over of de overheid hun online gedrag volgt, bijvoorbeeld over afluisteren of het maken van beeldmateriaal.

Met dit korte onderzoek is in kaart gebracht welke rol online privacy speelt in het leven van bibliotheekleden, over het beschermen van online privacy en of over de behoefte aan extra kennis op dit gebied. Kan de bibliotheek hierin bijvoorbeeld voorzien? Eerder is ook soortgelijk onderzoek gedaan. Wat opvalt is dat burgers zich nu meer zorgen maken over sporen die zij achterlaten op internet zoals wachtwoorden en persoonlijke gegevens dan een aantal jaren geleden.

Meeste mensen zijn alert en bewust
De meesten geven aan alert en bewust te zijn op mogelijke gevaren. Sommige panelleden geven aan dat ze gebruik maken van een antivirus-programma op hun computer, hun wachtwoorden regelmatig wijzigen, hun gegevens niet zomaar op websites achterlaten of weinig of geen social media gebruiken. Een aantal zegt ook de camera op hun apparaten af te plakken.

Behoefte aan meer informatie
Meer dan de helft van de panelleden wil beter geïnformeerd zijn over wat zij kunnen doen om hun online persoonsgegevens te beschermen. Ze hebben dan vooral behoefte aan algemene informatie om te zien of ze iets missen en wat ze nog kunnen doen. Een kwart zegt al goed op de hoogte te zijn; mannen zeggen dit vaker dan vrouwen. Eén op de tien geeft aan geen behoefte te hebben aan extra informatie; jongere panelleden tot 35 jaar zeggen dit wat meer.

Een rol voor de bibliotheek?
Het overgrote deel van de panelleden, 81%, vindt het passen bij de bibliotheek om mensen te infomeren en advies te bieden over online privacy. Ze vinden de bibliotheek een neutrale en betrouwbare organisatie met een maatschappelijke functie. De bibliotheek is bovendien laagdrempelig, vindt het panel en het past goed bij de educatieve taak van de bibliotheek als informatieverstrekker. Het kleine deel van de panelleden die het niet vindt passen bij de Bibliotheek geeft aan dat ze twijfelen aan de aanwezig kennis. Daarnaast vinden ze het een taak van de overheid en niet van de bibliotheek.

Omdat 81% van het panel het bij de bibliotheek vindt passen om mensen te informeren over online privacy, onderzoeken we de mogelijkheden om activiteiten rondom dit thema op te nemen in het activiteitenprogramma van het voorjaar 2019. We onderzoeken dan ook de mogelijkheden om op actualiteit in te spelen, zoals veel panelleden aangeven.

Bekijk het hele onderzoek